Kserkses Yazıtı Babilce, Elamca , Eski Persçe Tuşpa, Van, Van Kalesi Çivi yazısı ile yazılan eser MÖ. 5. yüzyıla tarihleniyor,

Kserkses Yazıtı 

Babilce, Elamca , Eski Persçe 

Tuşpa, Van, Van Kalesi

Çivi yazısı ile yazılan eser MÖ. 5. yüzyıla tarihleniyor, Pers eseri. 

Urartuların başkenti Tuşpa’da (Bugünkü Van Kalesi) Ahameniş Pers Hükümdarı Kserkses tarafından kayaya yazdırılmıştır. İran’ın dışında bulunan tek Ahameniş kraliyet yazıtıdır. Bu

 trilingual (üç-dilli) yazıt 3 sütuna, Eski Persçe, Babilce ve Elamca olarak çivi alfabesiyle soldan sağa yazılmıştır. 27 satırdan oluşmaktadır. Kserkses ya da Serhas (Persçe: Hşayarşah (خشايارشاه)‎ (hükümdarlık: MÖ 486 – 465) Ahameniş İmparatorluğu’nun Pers kralıydı. Yunanca Eski Pers hükümdar adlarından Xšayāršā (Hşayarşa) sözcüğünden gelen Serhas, “kahramanlar kralı” anlamına gelmektedir. Yazıt, Van Kalesinin güneyinde kimsenin ulaşamayacağı kayanın orta kısmındadır. İskit ve Med akınlarıyla zayıflayan Urartulardan sonra bölgeye egemen olan Ermeni Orontid Hanedanı’nın ardından Tuşpa’da kontrol Perslere geçmiş ve yazıt bu nedenle yazdırılmıştır.

baga vazraka Auramazdâ hya mathi

šta bagânâm hya imâm bûm

im adâ hya avam asmânam

adâ hya martiyam adâ hya

šiyâtim adâ martiyahyâ

hya Xšayâršâm xšâyathiyam

akunaušaivam parûnâm x

šâyathiyam aivam parûnâm

framâtâram adam Xšayâršâ

xšâyathiya vazraka xšâyathiya

xšâyathiyânâm xšâyathiya da

hyûnâm paruv zanânâm xš

âyathiya ahyâyâ bûmiyâ va

zrakâyâ dûraiy apiy Dâraya

vahaušxšâyathiyahyâ puça Ha

xâmanišiya thâtiy Xšayâršâ

xšâyathiya : Dârayavaušxšâya

thiya hya manâ pitâ hauv va

šnâ Auramazdâha vasiy tya

naibam akunaušutâ ima st

ânam hauv niyaštâya katanaiy

yaniy dipim naiy nipišt

âm akunaušpasâva adam ni

yaštâyam imâm dipim nipa

ištanaiy mâm Auramazdâ pâ

tuv hadâ bagaibišutâmai

y xšaçam utâ tyamaiy kartam

Yüce Ahura Mazda, tanrıların en büyüğüdür. O, Yer’i yarattı, Göğü yarattı, İnsan’ı yarattı, insan için mutluluğu yarattı. O, geçerli tek bir kanun altında yönetilsinler diye Kserkses’i kral yaptı. Ben Kserkses, Ahameniş Kralı Darius’un oğlu, büyük ve geniş toprakların, , her türden  toplumların kıralı, krallar kralı, büyük kralların kralıyım. Kral  Kserkses (Assuérus) şöyle dedi: Kral Darius, babam, Ahura Mazda’nın lütfuyla çok sayıda iyi şeyler yaptı ve  yazılsın diye bu panoyu hazırlama emri verdi, fakat buraya  henüz bir kitabe yazılmamıştı, bu yazıtın yazılmasını ben emrettim. Mayıs Ahuramazda  ve diğer tanrılar beni, krallığımı ve yaptıklarımı korusunlar.

Özgür Kemal